کد مطلب:20115 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

با توجه به نظريات گوناگون دربارة روح كه برگرفته از دست آوردهاي علمي و تجربي دانشمندان است، روح چه ماهيتي دارد؟

دربارة روح و اين كه چه ماهيتي دارد، قرآن بهترين سند براي فهم اين موضوع است. قرآن ميفرمايد: از تو دربارة روح سؤال مي كنند، بگو: روح از فرمان پروردگار من است و جز اندكي از دانش به شما داده نشده است.[6]

مفسران قرآن مي نويسند: اكنون سخن در اين است كه منظور از روح در آية مورد بحث چيست؟ اين كدام روح است كه جمعي كنجكاو از آن سؤال كردند و پيامبر صلي الله عليه و آله و سلّم در پاسخ آن ها فرمود: روح از امر پروردگار من است و شما جز دانش اندكي نداريد.

از مجموع قرائن موجود در آيه استفاده مي شود كه پرسش كنندگاناز حقيقت روح آدمي سؤال كردند. همين روح عظيمي كه ما را از حيوانات جدا مي كند و برترين شرف ما است و تمام قدرت و فعاليت ما از آن سرچشمه مي گيرد و به كمكش زمين و آسمان را جولانگاه خود قرار مي دهيم و اسرا ر علوم را مي شكافيم و به اعماق موجودات راه مي يابيم. مي خواستند بدانند حقيقت اين اعجوبة عالم آفرينش چيست از آن جا كه روح ساختماني مغاير با ساختمان مادة دارد و اصول حاكم بر آن غير از اصول حاكم بر مادّه مي شود در يك جملة كوتاه و پر معني بگويد: روح از عالم امر است؛ يعني خلقتي اسرار آميز دارد. سپس براي اين كه از اين پاسخ تعجب نكنند، اضافه مي كند كه بهرة شما از دانش بسيار ناچيز است.[7]

روح ماهيتي ناشناخته دارد و فقط اين مقدار را مي دانيم كه منشأ قدرت ، حركت و حيات است، ولي قابل تجزيه و تحليل و رؤيت نيست و نمي توان آن را از نظر فيزيكي يا شيميايي، انرژي يا پلاسما دانست ، چون هيچ گونه سنخيتي بين روح و عالم ماده وجود ندارد.











1[1] شهيد مطهري ، مجموعة آثار، ج 6، ص 156.

2[2] فرج الله خداپرستي، فرهنگ جامع و اژگان مترادف و متضاد زبان فارسي، ص 159.

3[3] مجادله (58) آية 11.

3[4] بحارالانوار، ص 177.

3[5] همان.

4[6] اسراء (17) آيه 85.

4[7] تفسير نمونه، ج 12، ص 252.